همراه با پارس فلکس
جدول محتوا
راهنمای نصب و نگهداری لرزه‌گیر برای افزایش عمر مفید
لرزه‌گیرها (Expansion Joints) از مهم‌ترین تجهیزات در سیستم‌های لوله‌کشی و صنعتی هستند که وظیفه دارند جبران تغییر طول، کاهش تنش‌های مکانیکی، جذب ارتعاشات و جلوگیری از انتقال صدا و ضربه را بر عهده بگیرند.
اگرچه لرزه‌گیرها به‌گونه‌ای طراحی می‌شوند که سال‌ها بدون مشکل کار کنند، اما نصب نادرست یا عدم نگهداری صحیح می‌تواند باعث کاهش شدید عمر مفید و حتی بروز نشتی و خرابی در سیستم شود.
در این مقاله به اصول نصب و نگهداری لرزه‌گیرها می‌پردازیم تا عمر مفید آنها افزایش یابد و بهره‌برداری ایمن و اقتصادی تضمین شود.
اصول نصب لرزه‌گیر
1. انتخاب صحیح پیش از نصب
- لرزه‌گیر باید بر اساس نوع سیال، دما، فشار و شرایط محیطی انتخاب شود.
- استفاده از لرزه‌گیر نامناسب می‌تواند عمر تجهیز را نصف کند.
2. نصب در وضعیت بدون تنش
- لرزه‌گیر باید در حالت طبیعی و بدون کشیدگی یا فشردگی نصب شود.
- اعمال تنش اولیه به لرزه‌گیر باعث پارگی یا ترک خوردن زودهنگام می‌شود.
3. تراز بودن لوله‌ها
- محور لوله‌ها باید هم‌راستا باشند.
- انحراف بیش از حد می‌تواند فشار غیرمجاز به لرزه‌گیر وارد کند.
4. استفاده از ساپورت و مهاربندی
- لوله‌ها باید ساپورت و مهاربندی مناسب داشته باشند تا وزن لوله یا تجهیزات روی لرزه‌گیر نیفتد.
- لرزه‌گیرها برای تحمل وزن طراحی نشده‌اند، بلکه تنها حرکت و ارتعاش را جذب می‌کنند.
5. رعایت فاصله مناسب از اتصالات
- لرزه‌گیر نباید خیلی نزدیک به شیرآلات، فلنج‌ها یا زانوها نصب شود.
- فاصله حداقل یک قطر لوله بین لرزه‌گیر و اتصالات توصیه می‌شود.
6. جهت نصب صحیح
- در لرزه‌گیرهای فلنجی، جهت فلنج‌ها باید کاملاً هم‌مرکز باشند.
- در لرزه‌گیرهای آکاردئونی، توجه به جهت‌گیری جریان سیال اهمیت دارد.
اصول نگهداری لرزه‌گیر
1. بازدیدهای دوره‌ای
- لرزه‌گیر باید به صورت دوره‌ای از نظر ترک، نشتی، خوردگی یا تغییر شکل بررسی شود.
- این بازدیدها معمولاً هر ۶ ماه تا ۱ سال یک‌بار توصیه می‌شود.
2. تمیز نگه داشتن محیط
- گرد و غبار، روغن یا مواد شیمیایی می‌تواند به سطح لرزه‌گیر آسیب برساند.
- لرزه‌گیر لاستیکی باید در برابر تابش مستقیم آفتاب و اوزون محافظت شود.
3. کنترل فشار و دما
- فشار و دمای سیال نباید از مقادیر مجاز لرزه‌گیر فراتر رود.
- نصب شیر اطمینان و تجهیزات کنترلی برای جلوگیری از شوک ناگهانی توصیه می‌شود.
4. جلوگیری از اضافه بار مکانیکی
- هرگز از لرزه‌گیر به عنوان ابزار جبران خطای نصب لوله‌ها استفاده نشود.
- وارد کردن بارهای پیچشی، کششی یا خمشی غیرمجاز موجب پارگی و خرابی سریع می‌شود.
5. تعویض به‌موقع
- لرزه‌گیرها طول عمر مشخصی دارند (معمولاً ۵ تا ۱۰ سال بسته به شرایط).
- اگر علائمی مثل ترک، تورم، نشتی یا زنگ‌زدگی مشاهده شد باید سریعاً تعویض شوند.
نکات تکمیلی برای افزایش عمر لرزه‌گیر
- استفاده از کاور محافظ (Protective Cover) برای جلوگیری از آسیب مکانیکی یا شیمیایی
- نصب استاپر یا مهارکننده در نزدیکی لرزه‌گیر آکاردئونی برای کنترل حرکات ناخواسته
- ذخیره‌سازی لرزه‌گیرها پیش از نصب در محیط خشک و خنک
- رعایت دستورالعمل‌های سازنده در تمام مراحل نصب و بهره‌برداری
نتیجه‌گیری
عمر مفید لرزه‌گیرها ارتباط مستقیمی با انتخاب درست، نصب صحیح و نگهداری منظم دارد.
- با نصب اصولی می‌توان از ایجاد تنش‌های اضافی جلوگیری کرد.
- با نگهداری و بازدید دوره‌ای، خرابی‌های زودهنگام پیشگیری می‌شوند.
- رعایت شرایط کاری (دما، فشار و نوع سیال) تضمین می‌کند که لرزه‌گیر سال‌ها به‌طور ایمن عمل کند.
به‌طور خلاصه:
اگر می‌خواهید لرزه‌گیر شما بیشترین طول عمر و بهترین عملکرد را داشته باشد، باید از همان ابتدا به اصول نصب و سپس به نگهداری صحیح آن توجه کنید.
